روزنه

«روزنه» یک مجموعۀ آموزشی شعر است. این کتاب که اکنون دو دهه از چاپ اول آن می‌گذرد، در همۀ این مدت یکی از اولین مراجع آموزش شعر بوده است. مزیت مهم «روزنه» این است که به وسیلۀ یک شاعر نوشته شده است و از همین روی، نویسنده نیازهای یک شاعر در مراحل رشد را در نظر گرفته است.
در بسیاری از متون آموزشی شعر، مؤلفان بیشتر به ذکر قواعد و قوانین، دسته‌بندی‌ها و نام‌گذاری‌ها می‌پردازند که همین، آن کتاب‌ها را خشک و غیرکاربردی می‌سازد. ولی در کتاب «روزنه» میان مباحث فنی و ذوقی تعادلی وجود دارد و در کنار ذکر قواعد و دسته‌بندی‌ها، تحلیل‌‌ها و ارزیابی‌های هنری نیز مطرح شده است.
ویژگی دیگر روزنه، تعادل آن در میان گرایش‌های کلاسیک و نو است. بر خلاف بسیاری از متون آموزشی دیگر، در اینجا همه قالب‌ها و نگرش‌ها مطرح شده و شواهد شعری نیز از همه دوره‌های تاریخی انتخاب شده است.
«روزنه» با یادداشت مؤلف دربارۀ کتاب و سپس مقدمه‌ای دربارۀ نحوۀ نگرش او به شعر و نقد شعر شروع می‌شود. آنگاه در هشت فصل، عناصر و مسائل شعر با این ترتیب مطرح می‌شود: شعر چیست؛ خیال و صورت‌های آن؛ زبان شعر؛ موسیقی در شعر؛ قالب‌های شعر؛عناصر معنوی شعر؛ سبک‌ها و مکتب‌ها. کتاب با فهرست منابع و فهرست اعلام به پایان می‌رسد.
گفتنی است که این کتاب اول بار به صورت دوجلدی در اوایل دهۀ هفتاد تألیف شد. در سال ۱۳۷۷ به صورت تک‌جلدی و با نگارشی تازه به چاپ رسید که همان متن، اکنون به چاپ هشتم رسیده است. سه چاپ اول این کتاب به وسیلۀ مؤسسۀ فرهنگی و انتشاراتی ضریح آفتاب و از چاپ چهارم به بعد به وسیلۀ‌ انتشارات سپیده‌باوران منتشر شده است. در چاپ هشتم، کتاب ویرایشی مختصر نیز به خود دیده و با صفحه‌آرایی تازه‌ای ارائه شده است.