تصمیمت را بگیر حلزون

هایکو یک قالب شعر کوتاه است که قالبی برخاسته از ژاپنی شناخته می‌شود، هرچند در ادبیات سایر ملل هم از جمله ادبیات فارسی، نظایری داشته است.
هایکو شعری است سه سطری، مبتنی بر تصویر و بدون التزامی به نتیجه‌گیری احساسی یا فکری از شعر. به واقع شاعر یک لحظۀ شاعرانه را در قالب کلمات بیان می‌کند. هایکوها غالباً توصیف‌هایی ساده و بی‌پیرایه از طبیعت هستند و به همین واسطه لطافت و جذابیت خاصی دارند.
هایکو با آن‌که خاستگاه ژاپنی دارد، در ادبیات دیگر ملل هم رایج شده است، از جمله در زبان انگلیسی که ریچارد رایت (۱۹۰۸ – ۱۹۶۰) شاعر آمریکایی آفریقایی‌تبار از نمایندگان آن است.
کتاب «تصمیمت را بگیر حلزون» حاوی ۲۴۵ هایکو از ریچارد رایت به گزینش و ترجمۀ شاعر خراسانی، رضا عابدین‌زاده است. این کتاب از زبان انگلیسی ترجمه شده است. او در مقدمۀ کتاب می‌گوید: «در ترجمۀ هایکوها کوشیده‌ام که هرچه بیشتر به شاعرانگی نزدیک باشم. باید بگویم که در تعدادی از آن‌ها چندان به جزئیات وفادار نمانده‌ام، اما به تصویر و درونمایۀ اصلی در تمام آن‌ها وفادار بوده‌ام.»
در اینجا چند نمونه از هایکوهای این کتاب را می‌خوانیم.
بارانِ شدید پاییزی
فانوس زرد را تکان می‌دهد
روی گوسالۀ خیس
***
روز آنچنان بلند است
که حتی گنجشک‌های شلوغ
غریبانه سکوت می‌کنند
***
چند پاییز آیا
این صخرۀ بزرگ
میزبان ماه و مهتاب بوده؟